pijnsyndroom

Pijnsyndroom is een verzamelnaam voor aandoeningen waarbij pijn de belangrijkste klacht is en langer aanhoudt dan te verwachten is op basis van weefselbeschadiging of normale genezing. Pijn kan lokaal of in meerdere delen van het lichaam voorkomen en gaat vaak gepaard met vermoeidheid, slaapproblemen en stemmingsveranderingen. In veel gevallen ontbreekt een duidelijke acute oorzaak, of is de pijn disproportioneel ten opzichte van lichamelijke bevindingen. Ze worden beschouwd binnen het biopsychosociale model: biologische, psychologische en sociale factoren kunnen de ervaring van pijn versterken.

Veelvoorkomende voorbeelden zijn fibromyalgie, complex regionaal pijnsyndroom (CRPS) en chronische wijdverspreide pijn. Pijnsyndromen kunnen samengaan met sensorische, motorische of autonome symptomen en kunnen leiden tot beperkingen in werk, sociale activiteiten en dagelijks functioneren.

Diagnostiek is meestal gebaseerd op patiëntgeschiedenis en lichamelijk onderzoek. Er zijn geen eenduidige laboratorium- of beeldvormende tests voor alle pijnsyndromen, behalve om andere oorzaken uit te sluiten. Diagnose gebeurt vaak volgens erkende criteria en door uitsluiting van andere aandoeningen.

Behandeling is meestal multidisciplinair en gericht op vermindering van pijn en verbetering van functioneren. Dit kan bestaan uit educatie, fysieke activiteit en fysiotherapie, oefentherapie, en psychologische benaderingen zoals cognitieve gedragstherapie. Medicatie kan worden overwogen, bijvoorbeeld paracetamol, NSAID’s of bepaalde antidepressiva en anticonvulsiva, maar de respons is per individu verschillend. Leefstijlaanpassingen, slaapverbetering en stressmanagement spelen een cruciale rol.

Prognose varieert; tijdige en geïntegreerde zorg kan de uitkomsten verbeteren. Onderzoek blijft nodig om betere diagnostische criteria en effectievere behandelingen vast te stellen.