ontwerpvarianten

Ontwerpvarianten zijn verschillende versies van een ontwerp die inspelen op uiteenlopende eisen en omstandigheden. Ze verschillen in afmetingen, materialen, functies, esthetiek en kosten. Het doel is om meerdere opties te verkennen voordat een definitieve oplossing wordt gekozen, zodat een product of systeem breed inzetbaar en aanpasbaar is.

In productontwikkeling, bouw, ICT en urban design worden ontwerpvarianten gebruikt om te anticiperen op marktbehoeften, regelgeving, productie- en onderhoudsvoorwaarden. Een heldere variantering maakt mogelijk dat een familie producten ontstaat met gedeelde kenmerken en componenten, terwijl individuele varianten zijn toegesneden op specifieke gebruikersgroepen of toepassingseisen.

Het ontwikkelproces voor ontwerpvarianten omvat het genereren van alternatieve concepten, het evalueren op criteria zoals prestaties, maakbaarheid en kosten, en het documenteren van de beslissingen per variant. Technische tekeningen, specificaties en bill of materials worden per varianten vastgesteld. Modellen en tekeningen worden beheerd met CAD- en PLM-systemen en revision control om consistentie en traceerbaarheid te garanderen.

Een belangrijk aandachtspunt bij varianten is het voorkomen van variantexplosie: een ongecontroleerde toename aan complexiteit en kosten. Dit wordt bestreden door platformdenken, modulaire ontwerpen, gestandaardiseerde onderdelen en duidelijke afbakening van wat per variant wijzigt. Goede variantbeheerpraktijken bevorderen hergebruik van onderdelen en zorgen voor duidelijke communicatie met productie, inkoop en service.

Voorbeelden zijn onder meer meubels met verschillende afmetingen en bekledingsopties, elektronische apparaten met diverse opslagcapaciteiten of accupakketten, en bouwkundige ontwerpen met verschillende gevels, indelingen of ramen.