kernlichaamtemperatuur

Kernlichaamtemperatuur is de temperatuur van de diepere delen van het lichaam, zoals organen in de borst- en buikholte. Het geeft een stabieler beeld dan huid- of oppervlakteremperatuur en is minder direct afhankelijk van de omgeving. Bij gezonde volwassenen ligt de kerntemperatuur doorgaans tussen ongeveer 36,5 en 37,5°C, met kleine dagelijkse variaties (meestal lager ’s ochtends en hoger in de avond). Bij kinderen, ouderen en mensen met bepaalde aandoeningen kan de referentiewaarslag iets anders zijn.

De temperatuur wordt gereguleerd door de hypothalamus in de hersenen. Bij kou wordt warmteproductie gestimuleerd (onder andere via rillen en een verhoogd metabolisme) en de bloedvaten in de huid gaan samengetrokken zodat minder warmte verloren gaat. Bij warmte vindt vasodilatatie en zweten plaats om af te koelen. Het lichaam streeft naar een nieuw evenwicht tussen warmteproductie en warmteverlies en kan ook de setpoint aanpassen bij onder meer ziekte of medicatie.

Metingen van de kerntemperatuur worden meestal gedaan met rectale thermometers, die als betrouwbaar worden beschouwd voor kernwaarden. Andere methoden zijn oesofageaal, tympanisch (oor), ORA (mond) en axillair, waarvan sommige sneller maar iets minder nauwkeurig zijn.

Factoren die de kerntemperatuur beïnvloeden zijn onder meer leeftijd, hormoonschommelingen, zwangerschap, fysieke activiteit, voeding, slaap-waakritme, omgevingsomstandigheden en medicijngebruik. Een abnormale kerntemperatuur kan wijzen op medische aandoeningen zoals koorts door infectie, hyperthermie door hitteberoerte of onderkoeling bij koude-expositie; ook aandoeningen zoals inflammatie, endocriene stoornissen of sepsis kunnen afwijkingen veroorzaken. Klinische aandacht voor temperatuur is vooral belangrijk bij jonge kinderen, ouderen en kwetsbare patiëntengroepen.