kaakbotproblemen

Kaakbotproblemen verwijst naar aandoeningen die de kaakbotten, met name de onderkaak (mandibel) en bovenkaak (maxilla), treffen. Deze aandoeningen kunnen leiden tot pijn, zwelling, gevoelloosheid, kauwproblemen en verlies van tanden. Ze komen voor bij verschillende leeftijdsgroepen, maar spelen vaak een rol bij ouderen en bij mensen met een ernstig verlies van tanden.

Veel voorkomende oorzaken zijn botresorptie na tandverlies, chronische ontstekingen zoals parodontitis of periapicale ontsteking, en traumatisch letsel of fracturen. Infecties kunnen leiden tot osteomyelitis. Een belangrijke groep is osteonecrose van de kaak, waaronder medicatiegerelateerde osteonecrose (MRONJ) bij gebruik van bisfosfonaten of denosumab. Ook tumoren en cysten in de kaak kunnen het bot verzwakken of doen afnemen. Zeldzame systemische aandoeningen zoals Paget-ziekte of osteoporose kunnen eveneens botkwaliteit beïnvloeden.

Diagnose vindt meestal plaats via klinisch onderzoek en beeldvorming. Röntgenfoto’s en CBCT- of CT-scans geven informatie over botdichtheid en botkwaliteit, terwijl MRI kan helpen bij afwijkingen en weke delen. In sommige gevallen is een biopsie nodig om tumoren of ontstekingsprocessen uit te sluiten.

Behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak en kan bestaan uit reiniging en antibiotica bij ontstekingen, operatieve verwijdering van aangetast bot bij osteomyelitis, bottransplantaties of implantologie bij beperkte botmassa, en maatregelen bij MRONJ zoals medicatieaanpassingen en conservatieve zorg. Preventie is gericht op goede mondhygiëne, tijdige behandeling van tandvleesproblemen en regelmatige controles, vooral bij mensen met een verhoogd risico door medicatie of systemische aandoeningen.

De prognose varieert sterk per oorzaak en ernst. Vroege detectie verbetert de kans op herstel en behoud van tanden en kauwfunctie.