gewichtsstoename

Gewichtsstoename is een stijging van het lichaamsgewicht ten opzichte van een eerder vastgesteld referentiemoment. Het kan zowel tijdelijk als langdurig voorkomen en zowel gewenst als ongewenst zijn. Sommige gewichtstoenames ontstaan door normale factoren zoals zwangerschap of spieropbouw, terwijl andere wijzen op gezondheidsproblemen of medicatie bijwerkingen.

Oorzaken van gewichtsstoename zijn onder meer een hogere calorie-inname in combinatie met een lagere lichamelijke activiteit, vochtretentie door aandoeningen zoals hartfalen, lever- of nierziekten, en veranderingen in medicatie (bijvoorbeeld corticosteroïden, bepaalde antipsychotica en insuline). Endocriene en metabole aandoeningen zoals hypothyreoïdie, het syndroom van Cushing en polycysteus-ovariumsyndroom kunnen ook leiden tot gewichtstoename. Daarnaast kunnen veroudering, zwangerschap en gezonde of ongepaste leefstijl bij dragen aan gewichtstoename, en in sommige gevallen is de oorzaak onbekend.

Evaluatie van gewichtsstoename omvat het bijhouden van gewicht en lengte, het berekenen van BMI en mogelijk het meten van tailleomvang. Clinische aandacht is nodig bij plotselinge of aanzienlijke gewichtstoename, edema, kortademigheid, buik- of ledemaatzwelling, of bij het nemen van medicijnen die gewichtstoename kunnen bevorderen. Artsen kunnen bloedtesten (zoals schildklierfunctie en metabole panelen) en een medicijnanalyse uitvoeren, en in sommige gevallen beeldvorming of aanvullende onderzoeken aanvragen.

Behandeling richt zich op de onderliggende oorzaak en kan bestaan uit leefstijlaanpassingen (voeding en beweging), aanpassing van medicatie indien mogelijk, en behandeling van aandoeningen die vochtretentie of metabole veranderingen veroorzaken. In het geval van zwangerschap of specifieke medische aandoeningen is medisch toezicht belangrijk. Preventie omvat een evenwichtige voeding, regelmatige lichaamsbeweging en monitoring van factoren die gewichtstoename kunnen beïnvloeden.