garantstellingen

Garantstellingen zijn formele toezeggingen waarin een garantsteller belooft verantwoordelijkheid te nemen voor de verplichtingen van een ander, meestal als betaling of uitvoering van afspraken. De garantsteller geeft daarmee zekerheid aan een derde partij dat zij krijgt wat is afgesproken, zelfs als de oorspronkelijke schuldenaar daartoe niet in staat is. In de praktijk komen garantstellingen veel voor in financiële transacties, bouwprojecten, huur- en leasecontracten en internationaal handelsverkeer.

Veelvoorkomende vormen zijn bankgaranties en prestatiegaranties. Een bankgarantie wordt afgegeven door een bank of financiële instelling en garandeert betaling of nakoming bij niet-naleving. Een prestatiegarantie waarborgt dat een leverancier of aannemer voldoet aan contractuele verplichtingen. Garantstellingen kunnen ook kurzer als betalingsgaranties of afhankelijk van de contractuele afspraak in verschillende termen voorkomen.

Juridisch gezien is de garantsteller aansprakelijk bij het niet-naleven van de verplichting door de oorspronkelijke partij. De garantsteller heeft vaak recht op verhaal (recours) tegen de debiteur. Garantstellingen kunnen schriftelijk zijn en onafhankelijk van lopende contracten blijven bestaan (onveranderlijk of ontbindbaar), afhankelijk van de afgesproken voorwaarden. Banken spelen vaak een centrale rol en rekenen kosten of premies voor het geven van garanties.

Voordelen en risico’s: garantstellingen verminderen het risico voor de derde partij om een transactie aan te gaan, maar leggen ook aansprakelijkheden en financiële druk neer op de garantsteller. Ze onderscheiden zich van garanties (producten- of dienstgerelateerde waarborgen) en van waarborgsom of onderpand, die andere doeleinden dienen. Garantstellingen zijn een veelgebruikt instrument in contract- en kredietrisicobeheer.