bankgaranties

Bankgaranties zijn financiële instrumenten die door een bank worden afgegeven ten gunste van een begunstigde als zekerheid voor de verplichtingen van een opdrachtgever of aanvrager. De bank garandeert uiteindelijk betaling of nakoming zodra aan de in de garantie genoemde voorwaarden is voldaan. Daardoor biedt de garantie zekerheid aan de begunstigde zonder dat deze zelf de onderliggende overeenkomst hoeft af te dwingen.

Betrokken partijen zijn de opdrachtgever of aanvrager (de principaal), de begunstigde (bijvoorbeeld een leverancier, een overheidsinstantie of een projectpartner) en de bank die de garantie uitgeeft. Een bankgarantie is meestal onherroepelijk en onafhankelijk van de werkzaamheid van de onderliggende overeenkomst; de begunstigde kan betaling vragen zodra aan de gecontracteerde triggers is voldaan. De begunstigde dient doorgaans documenten in te leveren die voldoen aan de garantiekaders, waarna de bank tot betaling overgaat tot het gegarandeerde bedrag. De opdrachtgever blijft achteraf verantwoordelijk voor aflossing of vergoeding aan de bank.

Typen bankgaranties omvatten betalingsgaranties (garantie voor betaling bij claim), prestatiegaranties (garanderen behoorlijke nakoming van verplichtingen), aanbestedings- of tendergaranties (garanderen dat inschrijving serieus genomen wordt en bij selectie een contract zal worden aangegaan), vooruitbetalingsgaranties en retentiegeldgaranties (garanderen terugbetaling van voorschotten of retentie). Ze worden veel toegepast in bouw- en infrastructuurprojecten, industrie en publieke aanbestedingen.

Economische aspecten omvatten kosten zoals een commissie door de bank en de duur van de garantie, die kan verlopen of worden verlengd. Een cruciaal kenmerk is dat bankgaranties een instrument zijn om risico’s tijdelijk te verschuiven naar een derde partij, terwijl de onderliggende contractuele relaties blijven bestaan. Veel garanties vallen onder internationale normen zoals de Uniform Rules for Demand Guarantees (URDG).