dialysebehoefte

Dialysebehoefte is de medische noodzaak om dialyse te ondergaan bij gevorderd nierfalen, waarbij de nieren onvoldoende functioneren om het bloed te reinigen, de vochtbalans te regelen en metabole taken uit te voeren. De behoefte kan ontstaan bij chronische nierziekte die uitgroeit tot terminale nierinsufficiëntie, maar ook bij acuut nierfalen waarbij herstel mogelijk is en aanvullende ondersteuning nodig is.

Indicaties voor dialyse zijn onder meer ernstige hyperkaliëmie die niet adequaat kan worden behandeld, vochtretentie met dyspnoe of refractaire hypertensie, ernstige metabole acidose ondanks behandeling, uremische symptomen zoals encefalopathie, pericarditis of neuropathie, en een snelle achteruitgang van de nierfunctie met klachten die behandeling vereisen. De beslissing om te starten wordt meestal genomen op basis van klinische symptomen en complicaties in combinatie met laboratoriumwaarden, comorbiditeiten en de wensen van de patiënt; veel guidelines benadrukken starten op basis van last en complicaties in plaats van een strikt eGFR-nummer.

Dialyse kan via hemodialyse (HD) of peritoneale dialyse (PD). HD wordt doorgaans drie keer per week in een dialysecentrum uitgevoerd; PD gebeurt thuis en vereist training en toezicht. Voorafgaand aan de start van dialyse vindt vaak evaluatie en planning plaats, waaronder het kiezen van een geschikt accesspunt (vaataandoening voor HD of peritoneale toegang voor PD) en voorlichting aan de patiënt.

Naast dialyse bestaat conservatieve nierzorg gericht op symptoomcontrole, pijnbestrijding en kwaliteit van leven zonder dialyse. De keuze tussen dialyse en conservatieve zorg hangt af van de medische situatie, prognose en de waarden en voorkeuren van de patiënt. Dialysebehoefte kan gedurende de ziekteperiode wijzigen naargelang gezondheidstoestand en behandelingskeuzes.