controleerde

Controleerde is de verleden tijd van het Nederlandse werkwoord controleren, wat betekent verifiëren, nagaan of inspecteren op juistheid en volledigheid. De vorm wordt gebruikt in de onvoltooid verleden tijd (OVT) en kan met elk enkelvoudig onderwerp voorkomen: ik controleerde, jij controleerde, hij/zij/het controleerde. In de meervoudsvormen heeft men: wij controleerden, jullie controleerden, zij controleerden. In geschreven proza en standaardtalige teksten geeft deze vorm aan dat de controle in het verleden heeft plaatsgevonden.

Verwarring kan ontstaan met de voltooide tijd: gecontroleerd is het voltooid deelwoord. Het werkwoord wordt in combinatie met hulpwerkwoorden gebruikt om voltooide tijden te vormen, bijvoorbeeld: ik heb de cijfers gecontroleerd, de documenten zijn gecontroleerd.

Preposities en constructies: controleren op verwijtbare fouten of afwijkingen, bijvoorbeeld controleren op fouten of controleren op naleving. Ook kunnen zinnen worden opgebouwd met controleren of: controleren of iets klopt, controleren of alle gegevens kloppen.

Etymologie en verwante woorden: controleren is ontleend aan het Franse contrôler via het Nederlandse controle en controleur. Het werkwoord heeft daarmee sterke banden met termen die betrekking hebben op inspectie, bewijsvoering en toezicht. In zakelijke en administratieve contexten komt controleren vaak voor in audits, kwaliteitsbeheer, financiële verslaggeving en journalistieke suggestie van feitenverificatie.

Zie ook: controleren, controle, controleur, controleur, controletje. (Noot: controleerde wordt in verbinding met andere tijden en vormen gebruikt; voor voltooide handelingen geldt: heeft/gecontroleerd.)