bloedplaatjesaantallen

Bloedplaatjesaantallen verwijzen naar het aantal bloedplaatjes (trombocyten) in een microliter bloed. Bloedplaatjes zijn cellulaire onderdelen die betrokken zijn bij de bloedstolling en wondgenezing. De normale waarde ligt doorgaans tussen ongeveer 150 en 450 x 10^9/L, maar referentiewaarden kunnen per laboratorium licht variëren en kunnen afhankelijk zijn van leeftijd en zwangerschap.

Meting en interpretatie vinden meestal plaats als onderdeel van een volledig bloedbeeld (volledig hemoleukogram). De telling gebeurt vrijwel altijd met automatische analyzers, soms gevolgd door een microscopisch beoordelingsscherm bij onregelmatigheden. Naast het totale aantal kunnen ook plaatjesindices zoals het gemiddelde volume van de bloedplaatjes (MPV) worden gerapporteerd. Bloedplaatjesaantallen kunnen licht fluctueren door factoren zoals tijdstip van de dag, zwangerschap, ziekte of medicijngebruik. Een foutieve telling kan ook ontstaan door trombocytopenie door clumpvorming, bijvoorbeeld in EDTA-oplossing.

Abnormale aantallen kunnen wijzen op verschillende toestanden. Thrombocytopenie (laag aantal) kan variëren van mild tot ernstig en verhoogt het risico op bloedingen; ernstige thrombocytopenie wordt meestal gedefinieerd als minder dan circa 50 x 10^9/L. Thrombocytose (hoog aantal) verhoogt het risico op trombose; concentraties boven circa 450 x 10^9/L kunnen voorkomen bij reactieve oorzaken of myeloproliferatieve aandoeningen zoals essentiële tromocythemie. Veelvoorkomende oorzaken zijn infecties, ontstekingen, ijzertekort, splenomegalie, medicatiegebruik (bijv. chemotherapie, heparine), en bepaalde beenmergaandoeningen.

Diagnostiek en behandeling richten zich op de onderliggende oorzaak. Herhaalde metingen, bloedbeelden, aanvullende bloedtesten en eventueel een beenmergsonderzoek kunnen nodig zijn. Behandeling varieert van observatie en aanpassing van medicijnen tot bloedplaatjestransfusie bij ernstige bloedingen of specifieke therapieën bij aandoeningen zoals essentiële tromocythemie.