bevoordelen

Bevoordelen is een Nederlands werkwoord dat betekent iemand of een groep een voordeel geven of iemand gunstiger behandelen dan anderen. Het verwijst naar acties of beslissingen die de positie, kansen of beloning van de begunstigde verbeteren in vergelijking met anderen, vaak in beleids- of economische contexten.

Etymologie en vormgeving: het woord is afgeleid van het zelfstandig naamwoord voordeel met het prefix be-, waardoor een transitive werkwoord ontstaat. Het betekent letterlijk: iemand bevoordelen, of iemand gunstiger maken ten opzichte van anderen. De tegenhanger is benadelen, wat inhoudt iemand benadelen of ongunstig behandelen.

Gebruik en nuance: bevoordelen kan neutraal worden gebruikt om beleidsmaatregelen of bedrijfsafspraken te beschrijven die bepaalde partijen bevoordelen. Het kan ook een kritische connotatie dragen wanneer sprake is van oneerlijke bevoordeling, favoritisme of nepotisme, bijvoorbeeld bij aanbestedingen, werving of subsidies. In juridische en bestuurscontexten wordt vaak gesproken over bevoordeling versus gelijke behandeling of transparantie, met aandacht voor mogelijke gevolgen voor concurrentie en rechtvaardigheid.

Voorbeelden: de fiscale regeling bevoordeelt particulieren met lage inkomens. De subsidieverlening bevoordeelde sectoren die al sterk vertegenwoordigd zijn in de economie. Een commissie werd bekritiseerd omdat zij bepaalde kandidaten bevoordeelde boven anderen.

Zie ook: voorkeursbehandeling, favoritisme, bias, discriminatie, preferentiële behandeling. Bevoordelen is daarmee een term die zowel descriptief als normatief kan worden toegepast, afhankelijk van de context en de interpretatie van eerlijkheid.