oneerlijke

Oneerlijke is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat ‘niet eerlijk’ of ‘onrechtvaardig’ betekent. Het beschrijft gedragingen, beslissingen of situaties die tegen regels of morele normen ingaan en soms bedrieglijk zijn. Het kan toegepast worden op personen, handelingen, praktijken en processen, bijvoorbeeld in sport, zaken en de rechtspraak. Het tegenovergestelde is eerlijk of rechtvaardig.

Etymologie: Oneerlijke is afgeleid van eerlijk met het voorvoegsel on- dat ontkenning aangeeft. Eerlijk is verwant aan eer en waarheid en stamt uit oudere vormen van het Nederlands. De vorm oneerlijke fungeert als attributieve vorm die vóór een zelfstandig naamwoord staat, bijvoorbeeld in een oneerlijke daad of de oneerlijke handel.

Gebruik en connotaties: In het dagelijks taalgebruik verwijst oneerlijke vaak naar persoonlijke schuld, maar ook naar onrechtvaardige systemen of procedures. Veelvoorkomende combinaties zijn oneerlijke concurrentie, oneerlijke behandeling, oneerlijk spel en oneerlijke praktijken. In predicatieve zinsdelen zegt men vaak: Dat is oneerlijk of Dat gedrag is oneerlijk.

Zie ook: eerlijk, oneerlijkheid, onrechtvaardig, oneerlijke praktijken.