onrechtvaardige

Onrechtvaardige is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat "niet rechtvaardig" of "onbillijk" betekent. Het beschrijft handelingen, besluiten of situaties die volgens normen van rechtvaardigheid als oneerlijk worden gezien. Voorbeelden: een onrechtvaardige behandeling van werknemers, onrechtvaardige wetgeving.

Grammaticaal kan onrechtvaardige als bijvoeglijk naamwoord vóór een zelfstandig naamwoord staan (een onrechtvaardige beslissing) en predicatief worden gebruikt (dit besluit is onrechtvaardig). De vergelijkingsvormen zijn onrechtvaardiger (comparatief) en het meest onrechtvaardige (superlatief). De bijbehorende nominale vorm is onrechtvaardigheid, wat het begrip van onrechtvaardigheid of het verschijnsel zelf aanduidt.

In dezelfde taalkundige context wordt onderscheid gemaakt tussen onrechtvaardig en oneerlijk. Onrechtvaardig verwijst doorgaans naar gerechtigheid en eerlijke behandeling in bredere zin, bijvoorbeeld wetten, procedures of maatschappelijke normen, terwijl oneerlijk vaker duidt op misleiding of gebrek aan integriteit.

Etymologisch komt onrechtvaardige van rechtvaardig, met het voorvoegsel on- dat ontkenning aanduidt. Het blijft verwant aan recht, gerechtigheid en gelijkheid. In filosofie, recht en ethiek wordt het gebruikt om schendingen van verdeling, procedurele eerlijkheid of gelijke behandeling te beschrijven.