begrotingsrondes

Begrotingsrondes zijn de opeenvolgende onderdelen van het begrotingsproces in de Nederlandse politiek waarin voorstellen voor uitgaven en inkomsten worden besproken, aangepast en vastgesteld. Het begrip wordt vooral gebruikt voor de rijksbegroting, maar is ook van toepassing op begrotingen op provinciaal of gemeentelijk niveau. Doel is om politieke controle, verantwoording en afstemming tussen regering, parlement en uitvoerende macht mogelijk te maken.

Op rijksniveau legt het kabinet de Rijksbegroting voor aan de Tweede Kamer. In commissies bespreken woordvoerders van de Kamer de begrotingsonderdelen per ministerie of dienst, dienen Kamerleden amendementen in en krijgen ministers en staatssecretarissen gelegenheid tot toelichting. In de Algemene Beschouwingen vindt daarna een bredere politieke beschouwing plaats over het beleid en de geldstromen.

Vervolgens worden de begrotingswetten besproken en vastgesteld. Kamerleden stemmen over de begrotingswet en eventuele begrotingswijzigingen. Het proces bevat doorgaans meerdere rondes van debat, technisch overleg en reikwijdte-aanpassingen, met als uiteindelijk doel een begroting die de uitgaven, inkomsten en beleidsprioriteiten voor het komende jaar vastlegt.

Timeline en participanten: begrotingsrondes vinden meestal plaats in het najaar, nadat de begroting is ingediend, met afronding in de winter. Prinsjesdag markeert traditioneel de start van het parlementaire begrotingswerk. In gemeenten en provincies verlopen de begrotingsrondes volgens een soortgelijk patroon: het college van burgemeester en wethouders biedt een ontwerp-begroting aan, de gemeenteraad of provinciale staten bespreekt deze in commissies en plenair, waarna de definitieve begroting wordt vastgesteld.

Betrokkenen en termen die vaak voorkomen zijn onder meer begrotingsbehandeling, Algemene Politieke Beschouwingen, en de begrotingswetten.