bastvezels

Bastvezels zijn natuurlijke vezels die worden gewonnen uit de bast van bepaalde dicotiele planten, meestal uit de phloemlaag tussen de schors en het hout. Ze vormen lange, sterke vezels die geschikt zijn voor textiel en andere toepassingen. De belangrijkste bronnen zijn vlas (linnen), hennep, jute, ramie en kenaf; ook andere bastplanten leveren vezels met vergelijkbare eigenschappen.

Het winnen van bastvezels gebeurt via een reeks verwerkingstappen: retting, scutching en hackling, die de vezels losmaken van de houtachtige kern en de rest van de bast. Retting kan nat (waterretting) of droog (veldretting) plaatsvinden; soms worden chemische middelen gebruikt. Na retting worden de vezels gescheiden, opgeschoond en voorbereid voor spinnen, doekproductie of toepassing als versterking in materialen.

Eigenschappen van bastvezels kunnen per soort variëren, maar ze hebben doorgaans een hoge treksterkte en een laag gewicht, een goede stijfheid en vochtopname. Ze zijn biologisch afbreekbaar en hernieuwbaar, waardoor ze aantrekkelijk zijn voor duurzame toepassingen. Nadelen omvatten gevoeligheid voor vocht en schimmels als ze niet goed gedroogd of behandeld zijn, en variabiliteit in kwaliteit afhankelijk van soort, klimaat en teeltpraktijken.

Toepassingen omvatten traditioneel linnen uit vlas, jute voor zakken en geotextiel, hennep voor touw en textiel, en moderne toepassingen als versterkingsmateriaal in biogebaseerde polymeren en composites (bijv. PLA). Bastvezels kunnen ook dienen als vulling of papierversteviging en dragen bij aan duurzame materialen door hun hernieuwbare karakter.