aardappelgewassen

Aardappelgewassen verwijst naar de teelt van aardappelen en verwante Solanum-gewassen die geschikt zijn voor voedsel, zetmeelproductie of veredeling. De belangrijkste soort voor menselijke consumptie is Solanum tuberosum. Aardappelen bestaan uit knollen die onder de grond rijpen en daardoor opslagcapaciteit hebben voor koolhydraten en andere voedingsstoffen. De boven- en ondergrondse delen van de plant vormen zich onafhankelijk van elkaar: de stengelgroei boven de grond gaat verder terwijl onder de grond stolonen knollen vormen.

Teeltomstandigheden en bodems zijn cruciaal. Aardappelen groeien het liefst in een gematigd klimaat met voldoende neerslag of irrigatie, op goed doorlatende, humusrijke en kalkrijke grond. Een koeler klimaat en korte dagen bevorderen knolvorming. Voor een gezonde teelt is gewasrotatie belangrijk om ziekten en aaltjes te beperken, en ploegen of hakselen gebeurt vaak in combinatie met bodembewerking. Rassenkeuze hangt af van doel: tafelaardappelen, frietaardappelen of zetmeelrassen.

Ziekten en plagen spelen een aanzienlijke rol in aardappelteelt, met Phytophthora infestans (late blight) als historisch belangrijke bedreiging. Andere problemen zijn aardappelmoeheid, virussen zoals PVY, en diverse nematoden. Beheersmaatregelen bestaan uit resistente rassen, integrated pest management, sanering van zieke psed en rotatie.

Oogst en verwerking volgen een rijpingsproces waarbij knollen zich vullen en de schil steviger wordt. Na de oogst worden knollen vaak gecured en opgeslagen bij koel, donker en hoog vochthoudendheid tot 4–7°C, afhankelijk van het gewenste gebruik. Aardappelgewassen leveren wereldwijd een belangrijke bijdrage aan voedselzekerheid en de voedingsmiddelenindustrie, met veel variëteiten en toepassingen.