Aardappelen

Aardappelen zijn een knolgewas van Solanum tuberosum en vormen wereldwijd een belangrijke voedselbron. De Nederlandse naam aardappel betekent letterlijk 'aard-appel', oftewel een appel die onder de aarde groeit; het meervoud aardappelen verwijst naar meerdere knollen.

Herkomst en geschiedenis: Ze komen oorspronkelijk uit de Andes in Zuid-Amerika, waar ze door inheemse volkeren duizenden jaren werden gedomesticeerd. In de 16e eeuw brachten Spaanse ontdekkingsreizigers aardappelen naar Europa; ze verspreidden zich snel en werden wereldwijd een essentieel gewas.

Teelt en variëteiten: Aardappelen worden vrijwel uitsluitend vegetatief vermeerderd via knollen die als zaadaardappelen worden geteeld. Ze groeien in gematigde klimaten en worden geplant in het voorjaar en geoogst in de late zomer of herfst. Rassen zijn onderverdeeld in vroege variëteiten voor vers gebruik en hoofd- of late variëteiten voor opslag en verwerking.

Voeding en gebruik: Aardappelen leveren voornamelijk koolhydraten in de vorm van zetmeel en bevatten weinig vet. Ze leveren vitaminen zoals C en mineralen zoals kalium, en bevatten vezels als de schil wordt meegerekend. Door hun neutrale smaak en textuur worden ze veelvuldig gebruikt in koken, pureren, bakken, frituren en als basis voor stoofschotels en salades.

Productie en impact: Wereldwijd behoren China, India, Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten tot de grootste producenten. Nederland is een belangrijke exporteur van aardappelen en zetmeelproducten. Aardappelen worden bewaard onder koel en donker omstandigheden; sprouting en kwaliteitsverlies kunnen optreden. Een historische plaag, late blight (Phytophthora infestans), heeft geleid tot de ontwikkeling van resistente rassen.