aaltjes

Aaltjes zijn microscopisch kleine nematoden (rondwormen) die gebruikt worden als biologisch bestrijdingsmiddel tegen bepaalde bodembewonende insecten. De meest voorkomende commerciële aaltjes behoren tot de geslachten Steinernema en Heterorhabditis. Deze nematoden vormen samen met specifieke bacteriën (bij Steinernema Xenorhabdus, bij Heterorhabditis Photorhabdus) een efficiënte bestrijdingsconfiguratie tegen hun gasten.

De werking berust op infectie van een schadelijke insectenlarve of -pupa door infectieuze juvenielen (IJ) van de nematoden. Deze IJ dringen het insect binnen via natuurlijke openingen of een beschadigde cuticula. In het insectlichaam brengen de symbiotische bacteriën de gastziekte teweeg, waardoor het slachtoffer snel sterft. Vervolgens reproduëren de nematoden zich in het cadaver en worden duizenden nakomelingen vrijgelaten die op zoek gaan naar nieuwe insectenhosts, waardoor de populatie in korte tijd kan toenemen.

Toepassing en vereisten voor succes hangen af van milieu- en biologische omstandigheden. Aaltjes werken het best bij voldoende vochtigheid en een gematigde temperatuur (meestal circa 15–25°C). Ze zijn gevoelig voor UV-licht en uitdroging, en vereisen een vochtige bodem of substraat tijdens en na toepassing. Applicatiemethoden omvatten sproeien of druppel- of beregeningssystemen en directe introductie in de bodem of potgrond. Een koele opslag (meestal 4–10°C) en gebruik binnen de aangegeven houdbaarheidsdatum is noodzakelijk; langdurige opslag vermindert de effectiviteit.

Effectiviteit varieert per pootsoort en peststadium; niet elk ongedier is vatbaar en resultaten hangen af van bodemtype, milieuomstandigheden en timing. Aaltjes worden veel toegepast in kassen, tuinbouw en grasvelden als onderdeel van geïntegreerde bestrijdingsprogramma’s en vormen een milieuvriendelijk alternatief voor chemische middelen.