Zonblootgestelde

Zonblootgestelde is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat gebruikt wordt om delen van het lichaam of weefsels aan te duiden die aan zonlicht zijn blootgesteld. In dermatologische en medische teksten verwijst het meestal naar huidoppervlakken dat rechtstreeks wordt geraakt door ultraviolette (UV) straling van de zon, in tegenstelling tot huid die bedekt is of in de schaduw ligt.

Blootstelling aan zonlicht bevat UVA- en UVB-straling. UVA dringt diep door in de huid en speelt een rol bij fotoveroudering en huidverslapping, terwijl UVB vooral verantwoordelijk is voor ontsteking van de huid zoals roodheid en zonnebrand. Op korte termijn kan zonblootstelling leiden tot erytheem, pigmentveranderingen en zonnebrand; op lange termijn zijn er risico’s op fotodamage, rimpelvorming, vroegtijdige veroudering en een verhoogd risico op huidkanker, waaronder basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en melanoom. De mate van risico hangt af van factoren zoals huidtype, duur en intensiteit van de blootstelling, breedtegraad, hoogte en seizoen.

In klinische praktijk wordt de zonblootstelling van patiënten vaak geregistreerd bij huidonderzoeken en bij de evaluatie van zonnegerelateerde aandoeningen. Beheersing van blootstelling wordt doorgaans aanbevolen door middel van schaduw, beschermende kleding, hoeden en zonnebrandmiddelen met brede uitdekking (UVB/UVA) en regelmatige herregeling bij langdurige blootstelling. Voor een gezonde balans pleiten deskundigen meestal voor gematigde, verantwoordde blootstelling, rekening houdend met individuele huidtype en local conditions.