rechtstreeks

Rechtstreeks is een Nederlands bijwoord met de betekenis direct, zonder tussenstap of tussenpersoon, of onmiddellijk. Het wordt gebruikt om aan te geven dat iets op de kortste of meest directe manier gebeurt of verloopt. Daarnaast kan rechtstreeks in bredere zin betekenen dat iets zonder omweg of omwegingsmaatregel gebeurt.

Etymologisch gezien is rechtstreeks afgeleid van recht, in de zin van recht of rechte lijn, met het achtervoegsel -streeks dat duidt op richting of wijze. In het moderne taalgebruik behoudt het woord de kernbetekenis van direct aan de man brengen, doorgeven of tonen.

Toepassingen en voorbeelden:

- I spoke rechtstreeks met de directeur. (Ik sprak direct met de directeur.)

- De informatie komt rechtstreeks van de bron. (De bron levert de informatie zonder tussenkomst.)

- De uitzending is rechtstreeks op televisie. (Live op tv.)

- De levering verloopt rechtstreeks van producent naar consument. (Zonder wederverkoop via tussenpersonen.)

Rechtstreeks kan ook gekoppeld worden aan zinswendingen die aanduiden dat men geen tussenliggende stappen onderneemt, bijvoorbeeld rechtstreeks contact opnemen of rechtstreeks een besluit nemen. Het woord heeft in formele en informele contexten een gebruiksruime functie, maar blijft vooral beperkter tot betekenissen van directheid en live-weergave.

Synoniemen en verwante begrippen zijn onder meer direct en onmiddellijke, terwijl het tegenovergestelde indirect of via een tussenpersoon is. In praktische toepassingen fungeert rechtstreeks als contrast met indirect, via omwegen of tussenpersonen.