Warmtepieken

Warmtepieken verwijst naar momenten waarop de vraag naar warmte hoger uitvalt dan normaal binnen een bepaald gebied, gebouwensysteem of netwerk. Ze komen vooral voor in de winter wanneer koude weersomstandigheden het verwarmingsgebruik verhogen. Daarnaast kunnen pieken ontstaan door gelijktijdige opstart van verwarming in woningen, kantoren en bedrijventerreinen, of door industriële processen die veel warmte vereisen.

Oorzaken van warmtepieken zijn onder andere extreme kou, gebrek aan isolatie of slecht ontworpen gebouwen, en gelijktijdig verwarmingsgedrag van veel huishoudens. Ook periodes met onverwacht lange koude periodes of koudere dagen kunnen leiden tot pieken in de afname van warmte. In regio’s met veel stedelijke verwarming of district heating spelen infrastructuur en beschikbaarheid van warmtebronnen een grote rol bij hoe groot en wanneer een piek uitpakt.

Gevolgen van warmtepieken zijn onder meer verhoogde energievraag en druk op leveringsnetwerken, wat kan leiden tot prijsstijgingen, capaciteitsbeperkingen en risico’s voor de betrouwbaarheid van de verwarming. Voor beheerders van warmte- en elektriciteitsnetten is het daarom essentieel pieken te voorspellen, zodat voldoende capaciteit en opslag aanwezig zijn.

Beheer en mitigatie richten zich op zo veel mogelijk voorkomen en beperken van pieken. Middelen zijn onder meer betere isolatie en energie-efficiëntie, slimme verwarmingssturing, en thermische opslagsystemen die warmte tijdelijk kunnen opslaan. Ook vraagrespons en vraag­afhankelijke tariefstructuren kunnen helpen om pieken te spreiden. Daarnaast kan het combineren van verschillende warmtebronnen, waaronder restwarmte en geothermie, de veerkracht van systemen vergroten tijdens koude periodes.