Voedselweb

Een voedselweb is een netwerk van voedselrelaties tussen organismen in een bepaald ecosysteem. Het laat zien wie wat eet en hoe energie en voedingsstoffen door het systeem stromen. Een voedselweb bestaat uit producenten (meestal planten of algen die zelf hun voedsel maken), consumenten (herbivoren, omnivoren en carnivoren) en reducenten of ontbinders (schimmels en bacteriën) die dode resten afbreken en mineralen teruggeven aan bodem of water.

Producenten vormen de basis van het web door energie uit zonlicht om te zetten via fotosynthese. Primaire consumenten eten producenten, terwijl secundaire en hogere consumenten energie halen uit lagere consumenten. Reducenten breken dode organismen af en sluiten zo de kringloop. Energie stroomt doorgaans in één richting door het netwerk en wordt bij elke stap een deel verloren als warmte, waardoor de totale hoeveelheid beschikbare energie afneemt naarmate de voedselhiërarchie groter wordt.

Een voedselweb is veel complexer dan een eenvoudige voedselketen omdat veel organismen meerdere voedselbronnen en meerdere afnemers hebben. Deze redundantie en vertakkingen maken het systeem veerkrachtiger tegen verstoringen, maar ook moeilijker te bestuderen. Keystonesoorten kunnen een grote invloed hebben op de structuur en stabiliteit van het web.

Voedselwebben variëren sterk tussen ecosystemen, zoals bossen, meren, kustgebieden en oceanen. Voorbeelden zijn bomen en insecten in een bos, of fytoplankton en grote zeevissen in mariene omgevingen. Verstoringen zoals klimaatverandering, invasieve soorten of overmatige exploitatie kunnen de werking en de balans van een voedselweb aanzienlijk beïnvloeden.

Onderzoekers reconstrueren voedselwebben met veldobservaties, analyse van uitwerpselen en magen, isotopenonderzoek en informatiemodellen om onderlinge relaties en energiestromen beter te begrijpen.