Veengrond

Veengrond is een bodemtype dat bestaat uit veen, een organisch materiaal dat is ontstaan uit gedeeltelijk ontbonden plantenresten in waterverzadigde omstandigheden. In veengronden ligt de waterstand hoog en is de zuurstofbeperking groot, waardoor de afbraak traag verloopt en er lange tijd koolstof in de bodem blijft opgeslagen.

Kenmerkend voor veengronden is hun hoge organische stofgehalte en hun vaak lage pH-waarde. Ze vertonen grote waterhoudende capaciteit en hoge porositeit, maar hebben doorgaans een lage stikstof- en minerale beschikbaarheid. Door drainage of verdamping kunnen veengronden krimpen en samendrukken, wat leidt tot bodemdaling en mogelijk schade aan bouwwerken en infrastructuur.

Veengrond wordt onderverdeeld naar de mate van ontbinding van het materiaal. De belangrijkste typen zijn fibric peat (hoog aandeel onverteerde vezels), hemic peat (matig ontbonden) en sapric peat (sterk ontbonden). Deze indeling geeft aanwijzingen over plantenresten, structuur en drainagebehoefte van de bodem.

Historisch gezien is veengrond in veel regio’s belangrijk geweest voor landbouw en veeteelt, met name in noordelijke en westelijke delen van Europa. In Nederland bijvoorbeeld is veen en veenweidebeheer kenmerkend; veenplassen en veengebieden vereisen specifiek hydrologisch beheer. Veengronden zijn bovendien belangrijke koolstofopslagplaatsen en leveren biodiversiteitswaarde op in natte, rijk aan veenvegetatie.

Belangrijke uitdagingen zijn drainage- en ontwateringprocessen die leiden tot oxidatie van het veen, bodemdaling en CO2- en CH4-emissies. Het herstel en beheer van veengronden richt zich op waterterughouding, herinvoering van lagere waterstanden waar mogelijk, en gebieden terugbrengen naar een natte toestand om koolstof vast te houden en biodiversiteit te beschermen.