oxidatie

Oxidatie is een chemische reactie waarbij een stof elektronen verliest of een hogere oxidatietoestand krijgt. In de meeste gevallen gebeurt dit in aanwezigheid van een oxidator, zoals zuurstof, waterstofperoxide of een halogene stof. Oxidatie maakt deel uit van redoxreacties, waarbij één stof geoxideerd wordt terwijl een andere stof gereduceerd wordt. De term wordt in het dagelijks taalgebruik vaak geassocieerd met roesten of verbranden, maar oxidatie is een breed begrip dat vele processen met wijzigingen in structuur of samenstelling omvat.

Enkele veelvoorkomende voorbeelden zijn ijzer dat oxideert tot roest, en verbranding van brandstoffen die zuurstof tot kooldioxide en water omzetten. In de biologie spelen oxidationele processen een cruciale rol bij energieopwekking in cellen, zoals bij ademhaling. Oxidatoren zijn stoffen die elektronen opnemen; reductoren leveren elektronen. Oxidatie kan snel plaatsvinden, zoals bij verbranding, of langzaam, zoals bij corrosie of bepaalde metabole stappen. De snelheid wordt beïnvloed door temperatuur, druk, aanwezigheid van katalysatoren en water.

Toepassingen en betekenis: oxidatie is essentieel in de chemische industrie voor synthese, productie en materiaalbehandeling. Milieukundig kan oxidatieve processen verontreinigingen afbreken of wijzigen. Tegenover oxidatie staan maatregelen om schade te beperken, zoals antioxidanten en passiveringslagen op metalen. In de biologie speelt oxidatie een sleutelrol in energieproductie, en in de industrie is het onderwerp van vele proces- en milieu-technologieën.