Tariefzetting

Tariefzetting is het proces waarmee prijzen of tarieven voor goederen en diensten worden vastgesteld door een organisatie of binnen een sector. Tarieven kunnen per eenheid, als vast bedrag, of als een combinatie daarvan worden gerekend, en kunnen variëren op basis van verbruik, tijdstip, klantcategorie, regio of andere factoren. In veel markten speelt tariefzetting een belangrijke rol bij inkomsten, kostendekking en toewijzing van middelen.

In gereguleerde sectoren is tariefzetting vaak onderworpen aan toezicht en regelgeving. In Nederland oefenen regelgevende instanties zoals de Autoriteit Consument en Markt (ACM) invloed uit op tarieven in consumentenmarkten en in markten met veel concurrentie, en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) bepaalt of wijken aan tarieven voor zorg en vergoeding van zorgaanbieders voldoen. Daarnaast dragen zorgverzekeraars en aanbieders bij aan afspraken over vergoedingen. Voor energie en nutsdiensten bepalen netbeheerders en energieleveranciers tariefstructuren voor transport, levering en verbruik; in telecom richten toezichthouders en marktpartijen de prijszetting af op concurrentie en regelgeving.

Methoden die bij tariefzetting worden toegepast bestaan uit kostprijsberekening (kostprijs, kostprijs-plus), waardegerichte tariefstelling (gebaseerd op verwachte that-waarde of uitkomsten), en referentie- of vergelijkingstarieven (vergelijking met soortgelijke markten). In regulatoire omgevingen kunnen tariefplafonds, indexaties en herzieningen periodiek worden vastgesteld.

Het doel van tariefzetting is een evenwicht tussen betaalbaarheid voor gebruikers, haalbaarheid voor aanbieders, en doelstellingen zoals toegankelijkheid, innovatie en efficiëntie, met voldoende transparantie en verantwoording richting stakeholders.