O2waarde

O2waarde, in een watercontext vaak aangeduid als de opgeloste zuurstofwaarde, verwijst naar de hoeveelheid zuurstof die in een vloeistof is opgelost. Meestal wordt dit uitgedrukt in milligram per liter (mg/L) of als percentage verzadiging ten opzichte van de maximale oplosbare hoeveelheid zuurstof onder gegeven temperatuur en druk. O2waarde is een belangrijk kwaliteitskenmerk voor aquatische ecosystemen, drinkwaterbehandeling en industriële processen, omdat het de beschikbaarheid van zuurstof voor aerobe organismen en oxidatieve reacties aangeeft.

De meting van de O2waarde gebeurt met verschillende methoden. Traditioneel werd de Winkler-titratie gebruikt, een chemische methode die nauwkeurige resultaten oplevert. Moderne instrumenten gebruiken elektrochemische sensoren, zoals de Clark-elektrode of galvanische sensoren, of optische sensoren die zuurstofquenching meten. Bij elke meting is temperatuurcorrectie noodzakelijk, omdat opgeloste zuurstof sterk afhankelijk is van temperatuur en, bij wateren met zeewater, ook van zoutgehalte. Locatie en hoogte boven zeeniveau beïnvloeden eveneens de verzadiging.

Factoren die de O2waarde beïnvloeden, zijn onder meer temperatuur, druk en zoutgehalte. Koud water kan meer opgeloste zuurstof bevatten dan warm water; zoet water houdt doorgaans meer O2 vast dan zeewater. Photosynthese door planten verhoogt de O2waarde overdag, terwijl ademhaling en afbraak deze waarde verlagen, vooral in ondiepe of slecht gemixte wateren en bij eutrofiëring. Concreet kunnen waarden boven ongeveer 5 mg/L voor veel zoetwatervissen als normaal worden beschouwd, terwijl onder de 4 mg/L spanning en stress kunnen veroorzaken; waarden onder 2 mg/L kunnen reeds schadelijk zijn.

In praktijk wordt de O2waarde nauwlettend bewaakt in milieubeheer, aquacultuur en waterzuivering, waar ze een indicatie biedt van waterkwaliteit en ecosysteemgezondheid.