Landschapszones

Landschapszones zijn geografische eenheden waarin een gezamenlijk patroon van natuurlijke omstandigheden en menselijk gebruik voorkomt. Het begrip wordt gebruikt in geografie, landschapsplanning en ecologie om te beschrijven hoe gebieden op bepaalde plekken verschillend functioneren en welke processen overheersen. Een landschap kan uit meerdere zones bestaan die worden afgebakend op basis van kenmerken zoals klimaat, bodem, hydrologie, reliëf en historische en huidige vormen van landgebruik.

Zonedelingen ontstaan door de interactie van klimaat (temperatuur en neerslag), bodemtypes en drainage, hydrologische regiemen en de werking van waterbeheer met menselijke activiteiten zoals landbouw, bosbouw en stedelijke ontwikkeling. In kaartvorm krijgen de zones een samenhangend karakter met specifieke vegetatie, waterhuishouding en infrastructuur. Zulke indelingen worden toegepast bij ruimtelijke planning, natuurbehoud en beleidsontwikkeling.

Veelvoorkomende landschapszones in gematigde klimaten zijn onder andere kust- en duinzones, rivier- en overstromingszones, veen- en moeraszones, zand- en kleilanden en stedelijke of gemengd-landbouwzones. De precieze indeling kan per regio verschillen, afhankelijk van lokale omstandigheden en de doelstellingen van de analyse.

Het doel van het begrip landschapszones is het ondersteunen van beheer en onderzoek: inzicht in ecosysteemdiensten, biodiversiteit, waterveiligheid en klimaatbestendigheid. Uitdagingen omvatten veranderingen in hydrologie, bodembedekking en versnippering van leefgebieden door verstedelijking en intensivering van landbouw.