Kwelgebieden

Kwelgebieden zijn gebieden waar kwel optreedt, het opstijgen van grondwater naar het oppervlak. Dit gebeurt wanneer het water in ondiepe of ondergrondse lagen onder druk staat en via doorlaatbare lagen of scheuren naar de bodem komt. In kustzones kan zeewaterdruk de kwel versterken, waardoor het kwelwater brackish of licht zouter kan zijn. Ook in rivierdalen en in duingebieden kunnen kwelzones voorkomen waar de waterstand en de ondergrond elkaar raken.

Kenmerken van kwelgebieden zijn onder meer natte, vaak open vochtige gebieden met bijzondere hydrologie. Het kwelwater kan lokaal hydrogeologisch karakter geven aan de bodem, waardoor er moerasachtige graslanden, rietvelden of kleinwaterrijke landschappen ontstaan. De waterkwaliteit van kwel kan variëren van helder en koel tot zuurder of zouter afhankelijk van de ondergrond en nabijheid van zee of rivieren. Door de constante wateraanvoer blijven deze gebieden vaak vochtig, ook tijdens drogere periodes.

Ecologisch spelen kwelgebieden een belangrijke rol. Ze leveren habitats voor tal van planten en dieren die gespecialiseerd zijn in natte, partly brackish of kalme wateromstandigheden. Ze dienen ook als natuurlijke buffer in het watersysteem en kunnen bijdragen aan waterzuivering en biodiversiteit.

Beheer en gevolgen: in veel gebieden zijn kwelzones onderdeel van natuur- en waterschaarzones. Verstoringen zoals overmatig grondwateronttrekking, drainage, verstedelijking en land- of bosbouw kunnen de kwelstroom verminderen of veranderen. Herstelmaatregelen richten zich op het behoud van de hydrologie, het voorkomen van verdroging en het herstel van natuurlijke grondwaterstromen.