Klepziekten

Klepziekten zijn aandoeningen van de hartkleppen die de bloedstroom door het hart kunnen belemmeren of terugstromen veroorzaken. Ze kunnen leiden tot een verminderde pompwerking en op lange termijn tot hartfalen. De belangrijkste vormen zijn stenose (vernauwing) en insufficiëntie of lekkage (regurgitatie) van een klep. Veel voorkomende voorbeelden zijn aortaklepstenose, aortaklepinsufficiëntie, mitralisklepstenose en mitralisklepinsufficiëntie.

Oorzaken variëren. Veroudering en degeneratie van de kleppen zijn de meest voorkomende oorzaken. Andere oorzaken zijn rheumatische koorts, infectieuze endocarditis, congenitale afwijkingen zoals een bicuspide aortaklep, en in sommige gevallen ischemie of trauma. Sommige klepstoornissen gaan gepaard met andere hartaandoeningen.

Symptomen ontstaan vaak pas bij gevorderde ziekte. Mogelijke klachten zijn kortademigheid bij inspanning of in rust, vermoeidheid, orthopneu, paroxysmale nachtelijke dyspneu, angina, duizeligheid of syncope en vochtretentie met oedemen in benen of buik.

Diagnose gebeurt meestal met echocardiografie, die klepbeweging en bloedstroom laat zien. Aanvullend kunnen ECG, een röntgenfoto van de borst en beeldvorming zoals CT of MRI nodig zijn. Behandeling hangt af van de ernst en symptomen.

Behandeling varieert. Milde klepziekten worden vaak gevolgd met regelmatige controles en leefstijladvies. Medicatie kan symptomen verlichten (bijv. diuretica tegen vochtretentie; bloeddrukregulatie), maar genezen door medicatie is meestal niet mogelijk. Definitieve behandeling bestaat uit klepreparatie (reparatie) of klepreplacement (vervanging). Bij aortaklepstenose worden soms transcatheter procedures zoals TAVR toegepast; bij mitralisklepinsufficiëntie kan in geselecteerde gevallen MitraClip worden overwogen.

Prognose varieert. Zonder adequate behandeling kan ernstige klepziekte leiden tot hartfalen, aritmieën of overlijden; tijdige diagnose en behandeling verbeteren overlevingskansen en kwaliteit van leven. Regelmatige follow-up is essentieel.

Klepziekten komen vaker voor bij ouderen. Risicofactoren zijn onder andere hoge bloeddruk, atherosclerose en congenitale afwijkingen. Preventie omvat leefstijlmaatregelen en behandeling van onderliggende aandoeningen; antibiotische profylaxe is afhankelijk van richtlijnen en indicaties.