Isolatielijnen

Isolatielijnen zijn lijnen die punten met gelijke waarde van een bepaalde grootheid in een gebied met elkaar verbinden. Ze vormen een visuele representatie van ruimtelijke patronen in kaarten en datasets en helpen bij het interpreteren van variatie in een veld. Isolatielijnen worden ook wel isolines genoemd. Veelvoorkomende voorbeelden zijn isothermen (gelijke temperatuur), isobaren (gelijke luchtdruk) en isohyeten (gelijke neerslag; bij hoogtegegevens spreken we meestal van hoogte- of contourlijnen).

Hoe isolatielijnen ontstaan, varieert met de data. Ze worden getrokken uit waarnemingen op verschillende locaties of uit rasterdata. Door interpolatie of op basis van digitale hoogte- of gevoeligheidsmodellen wordt een continu veld geschat en vervolgens worden lijnen getrokken die alle punten met dezelfde waarde bevatten. Typische methoden zijn lineaire ofSpline-interpolatie op een raster en algoritmen als marching squares die contourlijnen uit een grid extraheren. Voor statistische toepassingen kan kriging of andere probabilistische interpolatie worden gebruikt en onzekerheden rond de lijnen worden meegerekend.

Interpretatie van isolatielijnen geeft inzicht in ruimtelijke variatie. De afstand tussen lijnen duidt op de snelheid van verandering: duidelijke, nauwe tussenliggende lijnen betekenen snelle veranderingen; grotere afstanden duiden op langzamere variaties. Gesloten lijnen geven lokale maxima of minima aan. Omdat isolatielijnen afhankelijk zijn van data en interpolatiemethoden, kunnen ze artefacten bevatten bij spars data of scheve verdeling; interpretatie vereist aandacht voor de onderliggende data en methoden.

Toepassingen van isolatielijnen zijn onder meer in meteorologie, hydrologie, geologie, ecologie en ruimtelijke planning. Ze helpen bij het visualiseren van klimaatpatronen, watersystemen en ruimtelijke variaties, en ondersteunen besluitvorming en communicatie. Zie ook contourlijnen en GIS-gerelateerde technieken.