Inhalatiecorticosteroïden

Inhalatiecorticosteroïden (ICS) zijn anti-inflammatoire geneesmiddelen die via inhalatie in de longen toedienen. Ze verminderen de chronische ontsteking in de luchtwegen en vormen daarmee de basis van onderhoudsbehandeling bij astma en bij bepaalde patiënten met COPD.

ICS werken door het remmen van ontstekingsmediatoren en immuuncellen in de luchtwegen, waardoor zwelling vermindert, de slijmproductie afneemt en de luchtstroom verbetert. Hierdoor verbeteren ademhaling, symptomen en longfunctie op de middellange termijn en verminderen exacerbaties.

Toepassing: bij astma zijn ICS de eerste-keus onderhoudsbehandeling voor persistente milde tot matige astma en worden ze bij ernstigere vormen vaak in hogere doses gebruikt. Bij COPD worden ICS ingezet bij bepaalde patiënten met herhaalde exacerbaties en een ontstekingspatroon dat baat heeft bij ontstekingsremming, meestal in combinatie met bronchodilatoren (LABA).

Toediening en formuleringen: ICS worden inhalatorisch toegediend via apparaten zoals een metered-dose inhaler (MDI) of een droge-poederinhalator (DPI). Het gebruik van een spacer kan de leveringskwaliteit verbeteren en bijwerkingen verminderen. Na inhalatie de mond en keel uitspuiten helpt schimmelinfecties voorkomen; hoesten of heesheid kan voorkomen.

Bijwerkingen en risico’s: ICS hebben minder systemische bijwerkingen dan orale corticosteroïden, maar lokale bijwerkingen kunnen voorkomen, zoals oropharyngeale candidiasis en stemklachten. Bij langdurig gebruik of hoge doses bij kinderen kan groeiretardatie optreden; bij volwassenen kan langdurige hoge-dose ICS het risico op botontkalking verhogen en bij COPD mogelijk het risico op longontsteking (pneumonie) verhogen.

Monitoring en overwegingen: behandelplannen worden aangepast aan klachten en longfunctie; techniek en adherence dienen regelmatig te worden gecontroleerd. stopzetting of dosisverlaging gebeurt niet zonder medisch advies; ICS worden vaak gecombineerd met LABA voor betere controle.