Infiltreerbaarheid

Infiltreerbaarheid is de mate waarin water vanuit het bodemoppervlak kan infiltreren in de bodem. Het is een dynamisch proces en hangt af van zowel bodemkenmerken als oppervlaktecondities. Infiltratie wordt vaak uitgedrukt als een infiltratiesnelheid f, meestal in millimeter per uur (mm/uur). Infiltratiecapaciteit fc is de maximale infiltratiesnelheid onder de gegeven omstandigheden. Als de neerslagintensiteit hoger is dan fc, treedt vaak oppervlakkige afstroming op, terwijl bij i ≤ fc bijna alle water infiltreert.

Belangrijke factoren zijn onder meer bodemtextuur en -structuur (porositeit en poreuze verbindingen), bodemdiepte en verdichting, schelpen- of krustresten, en oppervlaktebedekking zoals vegetatie, mulch of cultuurbedekking. Ook vochttoestand vooraf (antecedente vocht, AMC) en seizoensinvloeden spelen een rol. Krusten en oppervlaktesep toepassing kunnen de infiltreerbaarheid aanzienlijk verminderen. Vegetatie en organisch materiaal kunnen de infiltratie vaak bevorderen door structuur en vochtgehalte te verbeteren, terwijl verharding of verdichting het juist beperken.

Onderzoek en metingen gebeuren meestal met in situ infiltrometers (bijv. dubbele ring) of met veldtesten voor constante of vallende head, waarbij de infiltratiecurve f(t) wordt vastgesteld. Resultaten worden toegepast in hydrologie en waterbeheer, zoals ontwerp van infiltratievoorzieningen, groene daken, stedelijke infiltratiegebieden en landbouwbeheer.

Naast infiltratie is permeabiliteit een gerelateerde maar intrinsieke bodemeigenschap die probeert de beweging van water door de poriën van de bodem zelf te karakteriseren, onafhankelijk van de oppervlaktecondities. Infiltreerbaarheid combineert factoren van zowel oppervlak als bodem om de feitelijke infiltratie te beschrijven.