verdichting

Verdichting is het proces waarbij iets dichter wordt, oftewel de toename van dichtheid of compactheid. De term wordt in verschillende contexten gebruikt en verwijst naar zowel fysieke densificatie van materie als meer abstracte toepassingen, zoals stedelijke verdichting. Het woord is afgeleid van het werkwoord verdichten, dat mengen en samendrukken impliceert.

In wetenschap en techniek beschrijft verdichting het toenemen van compactheid of dichtheid van een materiaal. In bodems en geotechniek leidt densificatie tot een hogere droge dichtheid en sterkte, maar tot minder porositeit en permeabiliteit; dit kan ontstaan door belasting, trillingen of botsingen. Het wordt vaak vastgesteld met proctor-achtige compressietesten. In de poedertechniek en keramiek verwijst verdichting naar het samenpersen en sinteren van poeders tot een vast voorwerp, soms via hot isostatic pressing.

In de stedelijke planning verwijst verdichting naar strategieën om de bouwdichtheid in bestaande stedelijke gebieden te verhogen. Doel is om stadsuitbreiding te beperken, mobiliteit te verbeteren en leefkwaliteit te verhogen door meer woningbouw en gemengde functies op dezelfde locatie. Veelgebruikte aanpakken zijn infill-ontwikkeling, herbestemming van bestaande gebouwen, herindeling van zones en stedelijk gerichte ontwikkelingen nabij openbaar vervoer.

Over het geheel genomen beoogt verdichting een hoger densiteitsniveau te bereiken, met aandacht voor de specifieke context—zij het mechanische prestaties en ruimtegebruik in de materiaalkunde, of leefbaarheid, infrastructuur en duurzaamheid in de ruimtelijke planning. Como mitigerende maatregelen zijn sociale en milieukwaliteit, betaalbaarheid en groenvoorziening cruciaal bij elke vorm van verdichting.