wolkcondensatiekern

Een wolkcondensatiekern (WCK) is een aerosoldeeltje waarop waterdamp kan condenseren tot een wolkendruppel wanneer de omgeving een voldoende hoge supersaturatie bereikt. Het bestaan en de samenstelling van zulke kernen bepalen mede waar en wanneer wolken ontstaan en zich ontwikkelen.

Kenmerken: WCK’s zijn doorgaans submicrometair tot enkele micrometer groot bij droogte en bestaan uit verschillende stoffen zoals zeesalt, organische deeltjes en zure aerosolen. De hygroscopiciteit, het vermogen water aan zich te binden, bepaalt hoe gemakkelijk een deeltje een wolkendruppel vormt.

Bronnen: natuurlijke bronnen omvatten zeezout, stof en biogene organische verbindingen; menselijke activiteiten dragen bij aan sulfaten, nitraten en organische aerosolen. De chemische samenstelling en de oplosbaarheid beïnvloeden de activering bij verschillende supersaturaties.

Activering: activering volgt grotendeels Köhler-theorie, waarin het solute-effect (door opgeloste stoffen verlaagd vapour pressure) en het Kelvin-effect (door kromming vergrote verdamping bij kleine druppels) samen bepalen of een deeltje bij een gegeven supersaturatie kan condenseren. Hygroscopische en goed oplosbare deeltjes activeren makkelijker dan droog of weinig wateraantrekkende deeltjes.

Klimaatimplicaties: een hogere hoeveelheid WCK kan leiden tot vaker voorkomende wolken met fijnere druppels en een hogere albedo, met potentieel invloed op neerslagpatronen en klimaat. Metingen via CCN-tellers en klimaatmodellen proberen de rol van wolkcondensatiekernen beter te kwantificeren.