Activering

Activering is het proces waarbij iets actief of bruikbaar wordt gemaakt door het starten van een proces, het inschakelen van een functie of het initiëren van een dienst. Het begrip wordt in verschillende vakgebieden gebruikt en impliceert doorgaans het overwinnen van een beginbarrière of het starten van een mechanisme.

In de chemie en fysische chemie verwijst activering naar processen die beginnen met een reactie. De activeringsenergie is de minimale energie die nodig is om de reactie te laten verlopen; katalysatoren verlagen deze drempel en maken de reactie sneller. De overgangstoestand of activeringscomplex wordt gebruikt om het pad van de reactie te beschrijven.

In de biologie en geneeskunde spreekt men over activering van cellen of weefsels. Bij immunologie worden bijvoorbeeld T-cellen geactiveerd na herkenning van antigeen; bij neurobiologie kan activering verwijzen naar het vuren van neuronen of activatie van netwerken. Activering gaat vaak samen met veranderingen in metabolisme, receptor-activatie en signaaltransductie.

In de psychologie en sociale wetenschappen verwijst activering vaak naar processen die gedrag mogelijk maken. Het begrip arousal of opwinding beschrijven hoe prikkeling mentale paraatheid verhoogt. In motivatietheorieën kan activering het begin van doelgericht handelen betekenen, bijvoorbeeld wanneer een innerlijke behoefte of externe cue een gedrag gaat uitlokken.

Technologie en administratie gebruiken activering in praktische zin: activering van software, apparaten of accounts vereist vaak verificatie, een licentiecode, of een koppeling met een service. Activering zorgt ervoor dat middelen beschikbaar en bruikbaar worden gemaakt, en dat onbevoegd gebruik wordt voorkomen.