overwinnen

Overwinnen is een werkwoord in het Nederlands met de kernbetekenis ’tot de overwinning komen’ of ’een obstakel, tegenslag of beperking bezweren of overtreffen’. Het kan zowel letterlijk als figuurlijk worden gebruikt, bijvoorbeeld bij fysieke hindernissen, ziekte of angst, maar ook in sport, politiek of cultuur wanneer iemand of een groep een moeilijke situatie doorstaat.

Het woord is afgeleid van het voor- of prefix over- en het werkwoord winnen, en verwijst naar het bereiken van een overwinning op iets. In de grammatica is overwinnen een onregelmatig werkwoord: tegenwoordige tijd ik overwin, jij overwint, hij overwint, wij overwinnen, jullie overwinnen, zij overwinnen; verleden tijd ik overwon, jij overwon, hij overwon, wij overwonnen, jullie overwonnen, zij overwonnen; voltooid deelwoord overwonnen.

Veelvoorkomende uitdrukkingen zijn onder meer: ’de angst overwinnen’, ’een ziekte overwinnen’ en ’een obstakel te boven komen’. Het werkwoord verschijnt zowel in letterlijke als in figuurlijke betekenissen en kan met de prepositie van gevolgd door het object: ’het overwinnen van angst’, ’het overwinnen van een crisis’. In het Engels wordt overwinnen doorgaans vertaald als ’to overcome’ of ’to conquer’. Verwante termen zijn onder meer doorstaan en bezweren, afhankelijk van de context en de nuance.

Zie ook: veerkracht, weerbaarheid, obstakel, overwinning.