witwaspraktijken

Witwaspraktijken verwijzen naar processen waarbij geld of waarde uit misdrijven wordt omgezet in schijnbaar legale opbrengsten, zodat de herkomst ervan moeilijk traceerbaar wordt en het geld opnieuw in de reguliere economie kan circuleren. Het doel is om de misdaad te verhullen en financiële sporen te verzachten, zodat criminele winsten kunnen worden hergebruikt.

Een witwasketen kent doorgaans drie fasen: plaatsing, waarin contant geld of waardevolle objecten het financiële systeem binnenkomen; layering, waarbij complexe, vaak naar meerdere rechtsgebieden verplaatste transacties worden gebruikt om de herkomst te verbergen; en integratie, waarin het geld wordt teruggevoerd naar legale economieën via investeringen, aankopen of bedrijfsactiviteiten.

Veelvoorkomende methoden omvatten contante stortingen en structuring om meldingsdrempels te omzeilen, handel-gebaseerd witwassen met over- of onderfacturering, gebruik van schuilmaatschappijen en tussenpersonen, vastgoedtransacties, luxe goederen en financiële instrumenten. Daarnaast spelen ook digitale platforms, wallet-transacties en crypto-activiteiten een toenemende rol. Criminelen spelen vaak met gefaciliteerde sectoren zoals financiële dienstverlening, notariaat, vastgoed, detailhandel en horeca.

Typologieën van witwassen omvatten het opzetten van shellbedrijven, misbruik van legale liefdadigheids- of non-profitorganisaties, trusts en offshore structuren om geldstromen te verbergen en administratieve lagen te creëren. De bestrijding van witwassen vereist een risicogerichte aanpak, waaronder klantonderzoek (KYC), due diligence en voortdurende monitoring.

Regelgeving en toezicht: in Nederland wordt witwassen aangepakt via de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Financiële instellingen en professionele dienstverleners zijn verplicht tot klantonderzoek, meldingsplicht van ongebruikelijke transacties (MOT) bij de FIU-NL, en samenwerking met toezichthouders zoals AFM en DNB. Internationaal volgen landen FATF-aanbevelingen en EU-richtlijnen ter versterking van grensoverschrijdende aanpak.