opzetten

Opzetten is een Nederlands werkwoord met het separabele prefix op- en de stam zetten. De kernbetekenis is “iets in werking zetten of in elkaar zetten”, en het kan zowel een fysieke handeling als een organisatorische of abstracte handeling betreffen. Veelvoorkomende toepassingen zijn het opzetten van een tent of kamp, maar ook het opzetten van een bedrijf, project, netwerk of systeem.

Grammaticaal gezien is opzetten een separabel werkwoord. In de tegenwoordige tijd zeg je bijvoorbeeld: ik zet op, jij zet op, hij zet op. In de verleden tijd: ik zette op. Het voltooid deelwoord is opgezet, en bij samengestelde tijden gebruik je hebben: ik heb de tent opgezet.

Veelvoorkomende uitdrukkingen zijn onder meer: een tent opzetten, een kamp opzetten, een bedrijf opzetten, een project opzetten, een systeem opzetten. Daarnaast kan het ook figuurlijk worden gebruikt, bijvoorbeeld “een plan opzetten” of “een strategie opzetten”.

De opzet kan ook als zelfstandig naamwoord voorkomen: de opzet. Die aanduidt het plan, de bedoeling of de inrichting achter iets, bijvoorbeeld “de opzet van het project”. In juridische context verschil je soms met opzet als “bewuste bedoeling” of “opzettelijkheid”.

Verschil met verwante woorden: opzetten heeft een meer algemene betekenis van starten of installeren dan oprichten, waarbij oprichten vaker duidt op het ontstaan of de vorming van een organisatie. Opzetten kan zowel tijdelijk als structureel zijn en omvat vaak de handeling van neerzetten, installeren of in gang zetten.

Zie ook: opzet (naamwoord), opzettelijk, opstellen, oprichten.