vorming

Vorming is een Nederlands zelfstandig naamwoord dat verwijst naar het proces van vormen, scheppen of ontwikkelen, en naar het resultaat daarvan: een vorm, structuur of toestand. De term wordt in veel vakgebieden gebruikt om een veranderings- of ontwerpproces aan te duiden.

Etymologisch komt vorming van vorm, wat uiterlijk, structuur of idee van iets betekent. In het dagelijks taalgebruik kan vorming naar zowel processen als uitkomsten verwijzen, afhankelijk van de context.

In de wetenschap wordt vorming gebruikt om processen te beschrijven die structuur geven. Voorbeelden zijn kristallisatie in de chemie, morphogenese in de biologie en de vorming van materialen onder invloed van omstandigheden. In de geologie kan vorming verwijzen naar processen die tot een structuur leiden; formeel wordt voor de stratigrafische eenheid meestal de term formatie gebruikt, terwijl in sommige teksten ook de bredere term vorming voorkomt.

In de taalkunde en taalwetenschap is woordvorming het proces waarmee nieuwe woorden worden gemaakt, en zinsvorming verwijst naar de opbouw en grammaticale structuur van zinnen. Het gebruik van vorming in dit veld onderstreept hoe taal ordent en uitbreidt.

In onderwijs en maatschappelijke context verwijst vorming naar de ontwikkeling van een persoon en diens positie in de samenleving. Maatschappelijke vorming en persoonsvorming omvatten vaak burgerschapsvorming, morele en sociale ontwikkeling, en het vormen van identiteit en normen. Het begrip wordt daarmee zowel toegepast op individuele groei als op collectieve opvoeding en cultuur.

Zie ook: formatie, morphogenese, woordvorming, identiteitsvorming.