taalwetenschap

Taalwetenschap is het vakgebied dat de menselijke taal bestudeert: haar structuur, gebruik, variatie en verwerking. Het omvat zowel de beschrijving van talen als de ontwikkeling van theorieën over universele principes van taal en over hoe taal werkt in individuen en in sociale groepen. Het doel is taal te beschrijven, te verklaren en waar mogelijk te voorspellen, en de relatie tussen taal, kennis en communicatie te begrijpen.

Het vakgebied kent diverse subdisciplines. Fonetiek en fonologie bestuderen klankproductie en klanksystemen; morfologie onderzoekt woordvorming; syntaxis analyseert zinsstructuren; semantiek en pragmatiek houden zich bezig met betekenis en taalgebruik in context. Sociolinguïstiek onderzoekt taalvariatie en identiteit in groepen; psycholinguïstiek bestudeert taalverwerving en taalverwerking; neurolinguïstiek kijkt naar hersenprocessen bij taal. Typologie vergelijkt talen om universele en variabele kenmerken te onderscheiden, en computationele taalkunde en natural language processing richten zich op taalverwerking met computers. Ook taalverwerving en taalstoornissen behoren tot het veld, evenals toepassingen in onderwijs en veldwerk.

Methode en praktijk omvatten descriptief en theoretisch onderzoek, veldwerk en corpora-analyse, gebruik van spraakopnames, tekstcorpora en experimenten, en soms neuroimaging. Taalwetenschap levert inzichten die onder meer relevant zijn voor taalonderwijs, spraaktechnologie, automatische vertaling, documentatie van minderheidstalen en clinische taalstoornissen. Het vakgebied werkt vaak interdisciplinaire samen met psychologie, informatica, antropologie en neurowetenschap.