willekeurige

Willekeurige is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat doorgaans 'random' of 'arbitrair' betekent. Het wordt gebruikt voor zaken die zonder vast patroon, regelmaat of vooringenomenheid zijn gekozen of toegewezen. In de alledaagse taal kan het ook als 'toevallig' worden opgevat, maar in formele, wetenschappelijke of wiskundige context wijst willekeurig meestal op een selectie die voldoet aan een verdeling of willekeurigheid die geen systematische voorkeur kent.

Etymologie: Willekeurige is afgeleid van het samenstelling willekeur, van wille (willen, intentie) en keur (keuze). Het concept stamt uit het Middelnederlands en verwees naar een arbitraire of door de vrije wil bepaalde keuze. In moderne taal verwijst het naar keuzes die geen specifieke reden of patroon weerspiegelen.

Voorbeelden van gebruik: 'een willekeurige keuze', 'een willekeurig getal', 'een willekeurige steekproef'. In informatica en statistiek verwijst 'willekeurig' vaak naar getallen of variabelen die volgens een gegeven verdeling zijn gegenereerd, bijvoorbeeld 'willekeurige getallen' of 'willekeurige steekproef'. In computerwetenschap kan worden gesproken van 'willekeurige getallen (PRNGs)'.

Betekenisnuances: Het woord verschilt van toevallig. Toevallig duidt meestal op bijkomende, onvoorziene kans; willekeurig benadrukt juist gebrek aan vooringenomenheid of patroon, en in wiskundige context vaak op onafhankelijkheid en uniformiteit van verdeling.

Zie ook: willekeur, toeval, willekeurigheid, willekeurig getal.