waarheidswaardes

Waarheidswaarde is de eigenschap van een bewering om waar of onwaar te zijn onder een gegeven interpretatie of in een model. In logica en semantiek verwijst de term naar de waarde die aan een zin wordt toegekend, afhankelijk van de betekenis van de gebruikte taal en de structuur van de logische connectives die de zin verbinden.

In klassieke propositionele logica is er een tweewaardige interpretatie: elke bewering heeft precies één waarde, namelijk waar of onwaar. Deze waarden worden vaak genoteerd als T en F (of 1 en 0). De logische connectives negatie, disjunctie, conjunctie en implicatie worden gedefinieerd via waarheidstabellen die bepalen hoe de waarden van deelbeweringen worden samengesteld tot de waarde van de gehele uitspraak.

Meerwaardige logica laat toe dat er meer waarden bestaan dan alleen waar en onwaar. Voorbeelden zijn onbekend, zowel waar als onwaar (glut), of noch waar noch onwaar (gap). Kleene’s driewaardige logica bevat bijvoorbeeld waar, onwaar en onbekend. Andere systemen zoals Łukasiewicz en Priest onderzoeken aanvullende waardes en paraconsistente logica laat toe dat een uitspraak tegelijk waar en onwaar kan zijn zonder logisch explosief te worden afgeleid.

Filosofisch gezien hangen waarheidswaardes samen met de vraag naar bivalence en het uitgesloten midden. Sommige theorieën verwerpen of nuanceren de aannames van twee-waardigheid, om rekening te houden met onzekerheid, context of inconsistentie in informatie.

In informatica en wiskundige logica komen waarheidswaardes vooral terug in booleaanse algebra en programmatuur. Condities evalueren naar een boolean waarde, meestal true/false (of 1/0), en vormen de basis voor controleflow en logische redenering in software.