voedingskringloop

Voedingskringloop is de circulatie van voedingsstoffen door een ecosysteem. Het gaat om de overdracht van energie en materie tussen levende organismen, van producenten via consumenten naar reducenten (afbraakorganismen) die de nutriënten weer vrijmaken voor hergebruik door producenten. In elk onderdeel van de kringloop blijven de elementen binnen het systeem bestaan, maar de energie stroomt meestal in één richting en verdwijnt grotendeels als warmte.

Producenten, zoals planten en algen, vangen energie uit zonlicht op en zetten die om in organische stof via fotosynthese. Consumenten (dieren) halen energie en bouwstoffen uit de biomassa van producenten en soms uit andere consumenten. Door het eten en afbraak gaat er veel energie verloren als warmte; slechts een fractie wordt vastgelegd als biomassa. Detritus en detritivoren dragen bij aan de afbraak van dode resten en fecaliën, waarna reducenten de organische stof mineraliseren.

Reductoren, zoals bacteriën en schimmels, zetten organisch materiaal om in anorganische vormen (bijvoorbeeld stikstof, fosfaat), die door producenten opnieuw kunnen worden opgenomen. Hierdoor ontstaat een gesloten kringloop van voedingsstoffen. Belangrijke kringlopen zijn onder meer koolstof-, stikstof- en fosfaatkringlopen, die samen de beschikbaarheid van nutriënten in een ecosysteem bepalen.

In menselijke context speelt de voedingskringloop ook een rol in landbouw en voedselvoorziening. Duurzame praktijken streven naar gesloten of verkleinde kringlopen door compostering, hergebruik van organisch afval en mest, en het beperken van verlies en uitspoeling van nutriënten. Verstoringen zoals eutrofiëring door overmatige nutriënteninvoer kunnen ecosystemen ontwrichten.