teruggekoppeld

Teruggekoppeld is een Nederlands woord dat aangeeft dat informatie, signalen of effecten van een output terugkeren naar een eerdere ingang of referentie in een systeem. Het concept is fundamenteel in feedbackmechanismen en wordt veel gebruikt om de werking van apparaten, processen en organisaties te beschrijven die reageren op eerdere uitvoer.

In technische context verwijst terugkoppeling naar een lus waarin een deel van de uitgang wordt teruggevoerd naar de ingang. Er wordt onderscheid gemaakt tussen negatieve terugkoppeling, die de afwijking van het gewenste gedrag probeert te verminderen, en positieve terugkoppeling, die afwijking kan versterken. Voorbeelden zijn een temperatuurregelaar die de verwarming aanpast op basis van gemeten temperatuur (negatieve terugkoppeling) en sommige versterkingssituaties waarbij feedback de versterking kan vergroten (positieve terugkoppeling). In elektronica worden terugkoppelde schakelingen gebruikt om ruis te verminderen, stabiliteit te verbeteren en lineair gedrag te bevorderen.

In biologische systemen spelen terugkoppellussen een cruciale rol bij homeostase en de regulatie van hormonen en neurale signalen. Ook in ecologie, sociologie en bedrijfswetenschap komen terugkoppelingen voor als mechanismen voor leren, aanpassing en stabilisatie van processen. Een teruggekoppelde regelkring kan zo worden ontworpen dat hij fouten corrigeert, maar kan onder bepaalde omstandigheden ook leiden tot oscillaties of instabiliteit als de feedback te sterk of te traag is.

Het woord heeft de connotatie van terugkeren naar een eerdere toestand door terugmelding van output. Terugkoppeling is een centraal begrip in vakgebieden als cybernetica, elektrotechniek, biologie, economie en informatiekunde.