terugkoppellussen

Terugkoppellussen, in het Nederlands vaak genoemd als terugkoppeling met een lus, verwijzen naar mechanismen waarbij een uitgang van een systeem wordt teruggevoerd naar een invoerpunt om het gedrag van het systeem te beïnvloeden. Het doel is doorgaans om het proces te reguleren, fouten te verminderen of het systeem stabiel te houden. Terugkoppellussen voorkomen of versterken veranderingen afhankelijk van of ze negatieve of positieve feedback opleveren.

Er bestaan verschillende typen terugkoppellussen. Negatieve terugkoppeling corrigeert afwijkingen van een gewenste toestand en stabiliseert het systeem door de fout te verminderen. Positieve terugkoppeling versterkt afwijkingen en kan leiden tot snelle omschakelingen of oscillaties, wat nuttig kan zijn in sommige toepassingen maar ook tot instabiliteit kan leiden als het niet goed beheerd wordt.

Voorbeelden en toepassingsgebieden zijn onder meer elektronische versterkers (waar negatieve feedback lineariteit en ruisreductie verbetert), regeltechniek (thermostaten, motorregeling, procescontrole) en biologische systemen (homeostase zoals hormoonregulatie). Ook in informatica en netwerken komen terugkoppellussen voor in foutafhandeling, controlelogica en adaptieve systemen.

Analyse en ontwerp van terugkoppellussen omvatten het modelleren met blokdiagrammen en transferfuncties, evenals het evalueren van stabiliteit en prestaties via methoden zoals Bode- of Nyquist-plots. Belangrijke overwegingen zijn tijdvertragingen, ruis, niet-lineariteit en verzadiging, die de marge en het gedrag van de lus beïnvloeden.

Zie ook: besturingsleer, systeemtheorie, feedback.