slijtageproducten

Slijtageproducten zijn deeltjes of reststoffen die ontstaan door slijtage tussen twee contactvlakken die ten opzichte van elkaar bewegen. Ze bestaan uit materiaalafschilfering als gevolg van wrijving, warmte en tribochemische reacties en komen vaak voor in smeer- of koelvloeistoffen die in machines aanwezig zijn.

Oorzaken en typen slijtage: Slijtage kan ontstaan door verschillende mechanismen, zoals adhesieve slijtage (hechten van materialen aan elkaar en afschilfering), abrasieve slijtage (hardereeltjes die het oppervlak schuursgewijs verwijderen), slijtage door vermoeiing (uitputting van het materiaal door herhaalde belasting) en corrosieve slijtage (chemische corrosie in combinatie met wrijving). Deeltjes kunnen afkomstig zijn uit componenten zoals lagers, tandwielen, zuiger- en cilinderonderdelen of afdichtingen.

Samenstelling en vorm: Slijtageproducten kunnen metaaldeeltjes bevatten (bijvoorbeeld ijzer, koper, chroom, nikkel, aluminium), maar ook keramische oxiden of polymeren. Deeltjes kunnen vlokken, vezels of bolletjes zijn, afhankelijk van het slijtageproces en de materiaalcombinatie. De grootte varieert van submicrometer tot enkele tientallen micrometers; in smeerolieanalyse wordt vaak gekeken naar de aanwezigheid en verdeling van microdeeltjes tussen circa 0,1 en 100 micrometer.

Meting en toepassing: Het analyseren van slijtageproducten is een belangrijk instrument voor conditiebewaking en preventief onderhoud. Technieken omvatten olieanalyse (voor elementaire inhoud en deeltjesgrootte), ferrographie (geografische analyse van ijzerdeeltjes), en microscopie of laser-dispersie om de vorm en grootte te bepalen. De resultaten helpen bij het beoordelen van slijtage-intensiteit en bij het plannen van onderhoud.

Betekenis en beheer: Het tijdig signaleren van toenemende slijtage deeltjes kan ernstige uitval voorkomen. Beheersmaatregelen omvatten goede smering, filtratie, correcte dosering van additieven, en regelmatige olie- en componentcontrole om machinestilstand te minimaliseren.