sinusknopdysfunctie

Sinusknopdysfunctie is een verzamelnaam voor aandoeningen waarbij het sinusknop, de natuurlijke pacemaker van het hart, niet goed functioneert. Het sinusknopcentrum, in het rechteratrium gelegen, regelt de hartslag. Bij sinusknopdysfunctie kunnen perioden van bradycardie ontstaan met pauzes tussen slagen, of een onregelmatig ritme. Soms komt ook tachycardie voor afgewisseld met bradycardie, wat bekendstaat als tachy-brady syndroom.

Oorzaken van sinusknopdysfunctie zijn onder meer degeneratieve of leeftijdsgebonden veranderingen in het sinusknooppunt, fibrose of ischemie, infiltratieve ziekten, en medicatie zoals bètablokkers of calciumantagonisten. Elektrolytfouten en, soms, postoperatieve schade aan het sinusknooppunt of congenitale afwijkingen kunnen eveneens een rol spelen.

Symptomen variëren; veel patiënten zijn asymptomatisch. Bij klachten kunnen duizeligheid, licht in het hoofd voelen, flauwvallen of bijna-falseren, vermoeidheid en kortademigheid voorkomen. Ook onregelmatige hartslag en hartkloppingen kunnen voorkomen, vooral bij tachy-brady syndroom.

Diagnose gebeurt meestal met elektrokardiografie (ECG), waarop bradycardie, sinuspauzes of arresten zichtbaar kunnen zijn. Langdurige hartmonitoring (Holter of event recorder) en mogelijk een interventie-onderzoek dienen om ritmestoorningen te registreren en reversibele oorzaken uit te sluiten.

Behandeling is afhankelijk van symptomen en onderliggende oorzaken. Waar mogelijk worden medicijnen aangepaste of gestopt. Voor aanhoudende symptoombradycardie of tachy-brady syndroom is implantatie van een pacemaker meestal geïndiceerd, vaak een dual-chamber pacemaker. Regelmatige follow-up en pacemaker-controles zijn noodzakelijk.

Prognose hangt af van de onderliggende oorzaak en van succesvolle pacemakersondersteuning; veel patiënten ervaren significante symptoomverbetering na implantatie.