regelgevers

Regelgevers zijn publieke of semi-publieke instanties die door wetgeving bevoegd zijn om toezicht te houden op een sector, regels af te geven en naleving te handhaven. Ze zorgen voor orde en stabiliteit in markten en veiligheid door normen vast te stellen, licenties te verlenen en bedrijven of instellingen te controleren op conformiteit met de geldende regels.

De taken van regelgevers variëren, maar omvatten meestal inspecties, toezicht op naleving, handhaving van sancties bij overtredingen, en het bijhouden van transparante informatie voor publiek en marktpartijen. Sommigen opereren onafhankelijk van dagelijkse politieke besluitvorming, maar zijn wel verantwoording verschuldigd aan de regering of het parlement en worden financieel ondersteund via openbare begrotingen.

In Nederland bestaan verschillende regelgevers afhankelijk van de sector. ACM, Autoriteit Consument & Markt, ziet toe op concurrentie en mededinging, marktdominantie en consumentenbescherming. AFM, Autoriteit Financiële Markten, houdt toezicht op financiële markten en beleggingen. DNB, De Nederlandsche Bank, reguleert financiële instellingen, het betalingsverkeer en bewaakt de financiële stabiliteit. Daarnaast zijn er sectorale toezichthouders zoals NVWA, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, voor voedsel- en productveiligheid, en IGJ, Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, voor zorgkwaliteit en veiligheid.

Op Europees niveau spelen toezichthouders zoals ESMA, EBA en EIOPA een rol in coördinatie en grensoverschrijdend toezicht, wat nationaleregulators ondersteunt bij grensoverschrijdende activiteiten en harmonisatie van regels binnen de Europese Unie. Regulators dragen bij aan vertrouwen in de publieke sector en markten, maar staan ook open voor maatschappelijke kritiek over transparantie, proportionaliteit en efficiëntie.