prikking

Prikking is een veelgebruikte Nederlandse term voor een prikkelend, tintelend of stekend gevoel op de huid. Het wordt vaak beschreven als een lichte prik, kieteling of een stroompijnachtige sensatie. In medische termen wordt ook wel gesproken van paresthesie, een bredere aanduiding voor stoornissen in de tastzin. Prikking kan tijdelijk optreden na een doorbloedingsstoornis of zenuwdruk, maar kan ook een teken zijn van een onderliggende aandoening.

Oorzaken variëren van tijdelijk tot chronisch. Tijdelijke prikking ontstaat door druk op een zenuw door houding of beweging, door kou of door snelle veranderingen van lichaamshouding. Langdurige of terugkerende prikking kan wijzen op zenuwbeschadiging, bijvoorbeeld bij diabetes, vitamine- of mineralentekorten, of andere neurologische aandoeningen. Ook stress of hyperventilatie kunnen prikkelingen veroorzaken. Een prikgevoel kan verder voorkomen bij allergietesten met huidprikjes of bij insectenbeten als reactie op een beet.

Diagnostiek en behandeling hangen af van de context. Een kortdurende prikking zonder andere klachten verdwijnt meestal vanzelf. Bij aanhoudende of wisselende prikking is medische evaluatie aangewezen, vooral als het gepaard gaat met gevoelloosheid, zwakte of verminderd gevoel. Een huisarts kan klinisch onderzoek doen, bloedonderzoek aanvragen en zo nodig aanvullende beeldvorming aanbevelen. Behandeling richt zich op de onderliggende oorzaak en kan bestaan uit leefstijlmaatregelen, correctie van vitamine- of mineralentekorten en, indien nodig, medicatie tegen zenuwpijn.

Zelfzorg en preventie omvatten regelmatige beweging, een goede houding en afwisseling van houdingen om druk op zenuwen te voorkomen. Bij aanhoudende klachten is advies van een arts aanbevolen.