paardenstaarten

Paardenstaarten zijn een groep van primitieve vaatplanten uit de familie Equisetaceae, behorend tot het genus Equisetum. Ze bestaan uit meerdere species en komen wereldwijd voor. In de botanische literatuur worden ze vaak aangeduid als paardenstaarten of horsetails. Ze hebben een lange fossiele geschiedenis en worden wel als levende fossielen beschreven.

Morfologie en habitat

Paardenstaarten kenmerken zich door holle, rechte stengels met knopen en schubachtige bladeren die nauwelijks zichtbaar zijn. Sommige soorten hebben talloze takken, andere zijn vrijwel onvertakt. De stengels zijn groen tot geelgroen en voeren de fotosynthese uit, terwijl de bladeren beperkt zijn. Paardenstaarten groeien meestal in vochtige habitats zoals moerassen, langs sloten en randen van water, maar sommige soorten kunnen ook op drogere gronden voorkomen. Ze kunnen in tuinen en landwegen oppervlakkig invasief zijn en koloniseren soms sneller dan gewenste planten.

Levenscyclus en reproductie

Paardenstaarten zijn sporenplanten. De hoofdfunctie van het volwassen plantenleven (sporofyt) bestaat uit stevige stengels die jaarlijks groeien. Aan het eind van sommige stengels rijpen rijpe strobili die sporen bevatten. Verspreiding vindt plaats door wind. Voor bevruchting is water nodig zodat de voortplanting van gametoften kan plaatsvinden; hieruit ontstaat een nieuwe sporofyt. De levenscyclus is kenmerkend voor de groep en gaat terug naar de vroegste terrestrische planten.

Gebruik en ecologie

Historisch gezien zijn paardenstaarten gebruikt voor reiniging en schuren vanwege de silica-rijke stengels. Ook komen ze voor in traditionele kruidenleer, vaak als diuretisch middel. In tuinen kunnen ze wijdverspreid raken en lastig onder controle te houden zijn. Pachwerk en beheer hangen samen met hun snelle groei en invasieve aanleg.

Categorie: Planten, Equisetaceae, Paardenstaarten